Phớt bơm dùng trong ngành hóa chất – Cách chọn và lưu ý khi sử dụng
Trong các ngành công nghiệp hóa chất, hệ thống bơm giữ vai trò quan trọng trong việc vận chuyển các loại dung dịch có tính ăn mòn cao, độc hại hoặc dễ bay hơi. Để đảm bảo quá trình vận hành ổn định và an toàn, việc lựa chọn phớt bơm phù hợp là yếu tố then chốt. Một sai lầm nhỏ trong việc chọn hoặc lắp đặt phớt có thể dẫn đến rò rỉ hóa chất, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người, môi trường và chi phí bảo trì.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc thù của phớt máy bơm trong ngành hóa chất, cách chọn vật liệu, kiểu cấu tạo phù hợp và những lưu ý quan trọng khi vận hành.
- Tính đặc thù của môi trường hóa chất
Ngành hóa chất bao gồm nhiều dạng chất lỏng khác nhau: axit, bazơ, dung môi hữu cơ, chất oxy hóa mạnh… Những hóa chất này thường có tính ăn mòn cao, phản ứng mạnh với nhiều kim loại và vật liệu cao su thông thường. Một số chất còn có tính dễ bay hơi hoặc nguy cơ cháy nổ cao nếu rò rỉ ra môi trường.
Vì vậy, bộ phận làm kín – cụ thể là phớt bơm – trong máy bơm công nghiệp hóa chất không chỉ cần khả năng chống rò rỉ mà còn phải có độ bền cao trước các tác nhân hóa học.
- Tiêu chí chọn phớt bơm cho hóa chất
Để lựa chọn đúng loại phớt máy bơm cho môi trường hóa chất, cần cân nhắc các tiêu chí quan trọng sau:
- Khả năng chịu hóa chất
Yếu tố quan trọng nhất là khả năng chống ăn mòn. Cần chọn vật liệu không phản ứng hoặc bị phá hủy bởi loại hóa chất cần bơm.
- Vật liệu mặt làm kín: thường dùng là Ceramic, Silicon Carbide (SiC), Carbon Graphite.
- Gioăng làm kín (O-ring): phải chọn loại như Viton, EPDM, hoặc PTFE (Teflon) – chịu hóa chất tốt hơn cao su NBR thông thường.
- Nhiệt độ và áp suất làm việc
Một số phản ứng hóa học xảy ra ở nhiệt độ cao hoặc môi trường kín áp suất. Vì vậy, phớt phải chịu được các thông số kỹ thuật đó mà không biến dạng hay bị phá hủy.
- Tốc độ quay trục
Với tốc độ quay cao, cần phớt có bề mặt tiếp xúc tốt, khả năng tản nhiệt cao và không dễ mòn.
- Các loại phớt bơm phù hợp cho ngành hóa chất
- Phớt đơn với vật liệu chống ăn mòn
Phù hợp với hóa chất có tính ăn mòn trung bình, áp suất thấp. Đơn giản, dễ lắp, chi phí thấp. Tuy nhiên, không nên dùng với hóa chất cực độc, dễ bay hơi.
- Phớt kép (double seal)
Đây là lựa chọn an toàn hơn khi bơm các hóa chất nguy hiểm. Phớt kép sử dụng hai mặt làm kín và có hệ thống xả/tuần hoàn chất lỏng giữa hai lớp, giúp làm mát và ngăn rò rỉ.
- Phớt cartridge
Loại phớt này được thiết kế sẵn thành cụm, giảm nguy cơ lắp sai. Thường dùng cho các ứng dụng đặc biệt yêu cầu cao về độ an toàn.
- Những sai lầm cần tránh khi dùng phớt bơm trong ngành hóa chất
❌ Dùng vật liệu O-ring không phù hợp
Ví dụ, dùng NBR (cao su nitrile) trong môi trường axit mạnh sẽ làm phớt nhanh chóng bị phá hủy.
❌ Chạy bơm khô
Phớt cần có chất lỏng để làm mát. Nếu chạy không tải hoặc thiếu hóa chất, nhiệt sinh ra sẽ phá hủy bề mặt tiếp xúc nhanh chóng.
❌ Không vệ sinh đúng cách sau mỗi ca làm việc
Nhiều loại hóa chất khi đọng lại sẽ tạo cặn, gây mòn hoặc ăn mòn phớt.
❌ Không kiểm tra định kỳ
Phớt bị mòn dần sau thời gian sử dụng. Nếu không kiểm tra, sẽ không phát hiện sớm tình trạng rò rỉ hoặc hư hỏng.
- Hướng dẫn bảo trì và kéo dài tuổi thọ phớt máy bơm
- Kiểm tra rò rỉ định kỳ, ghi nhận hiện tượng bất thường ở khu vực trục.
- Không để máy hoạt động khô hoặc hút lẫn tạp chất rắn trong hóa chất.
- Làm sạch phớt bằng dung môi phù hợp, tránh dùng lực mạnh gây xước bề mặt.
- Thay phớt định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất – kể cả khi chưa thấy sự cố.
- Sử dụng hệ thống giám sát áp suất – nhiệt độ ở khu vực làm kín nếu bơm dùng trong dây chuyền liên tục.
- Các thương hiệu phớt bơm khuyên dùng cho ngành hóa chất
Một số hãng có danh tiếng về sản phẩm chuyên dùng cho môi trường hóa chất:
- John Crane
- Eagle Burgmann
- Flowserve
- AESSEAL
- Hoặc các đơn vị Việt Nam có năng lực thiết kế phớt theo yêu cầu hóa chất cụ thể.
- Tổng kết
Việc lựa chọn đúng phớt bơm cho ngành hóa chất là một bước quan trọng để đảm bảo an toàn, giảm chi phí bảo trì và tăng độ bền của thiết bị. Phớt không chỉ là bộ phận làm kín mà còn là yếu tố bảo vệ toàn bộ hệ thống bơm khỏi sự phá hoại của môi trường hóa chất khắc nghiệt. Với hiểu biết kỹ càng và lựa chọn đúng loại phớt máy bơm, bạn sẽ giảm thiểu sự cố, tránh rủi ro và tăng hiệu quả vận hành cho cả dây chuyền sản xuất.
để xem thêm các loại phớt vui lòng click vào đây